ارزیابی های بالینی، اقدامات تشخیصی و میـــزان مرگ و میر در ترومبوآمبولی حاد ریه مرکز تحقیقات بیماریهای ریه و سل دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مقدمه: ترومبوآمبولی حاد ریه که از ترومبوزهای وریدهای عمقی ناشی می شود یک علت مهم از کارافتادگی و مرگ و میر است. هدف از این بررسی ارزیابی بالینی، اقدامات تشخیصی و به خصوص میزان مرگ ومیر ناشی از آن می باشد. روش کار: در یک مطالعه توصیفی ،گذشته نگر تعداد 142 بیمار مبتلا به ترومبوآمبولی حاد از ابتدای سال1382 لغایت 1385 در بیمارستان امام رضا (ع) بخش ریه مورد بررسی قرار گرفتند. مشخصات بالینی ، اقدامات تشخیصی (شامل الکترو کاردیو گرافی، سونوگرافی داپلر ، اکوکاردیوگرافی، اسکن خونرسانی ریه، رادیوگراقی قفسه سینه)، بیماریهاو عوامل زمینه ساز منجر به آمبولی ریه و میزان مرگ ومیردر پرسشنامه مخصوص ثبت شد اطلاعات جمع آوری شده مورد تجزیه وتحلیل آماری توسط نرم افزار spss 11.5 قرار گرفت و از روشهای موجود آمار توصیفی مانند جداول و نمودارها و جدول کراس وکای اسکوئر استفاده شد. نتایج: از 142 بیمار مبتلا به تشخیص قطعی ترومبوآمبولی79 مرد و63 زن ، محدوده سنی از 20سال تا91 بوده است. علایم ونشانه های بالینی به ترتیب شیوع، تنگی نفس 114 (3/80 %)، سرفه، درد قفسه سینه در 55 مورد (7/38 %)، سرفه در 45 مورد (7/31)، تب 43 مورد (3/30% ) ترومبوز عمقی اندام تحتانی راست در 29 مورد (4/20%) و ترومبوز عمقی اندام تحتانی چپ در 25 مورد (6/17%) بوده است. در 142 بیمار مبتلا 109 نفر اسکن خونرسانی با احتمال بالا و در بقیه موارد با اسکن خونرسانی پایین تا متوسط، سونوگرافی داپلر مثبت داشته اند. بررسی و تفسیر اسکن خونرسانی ریه توسط دو نفر متخصص ریه صورت گرفته است. در مورد عوامل خطر و بیماریهای زمینه ساز منجر به آمبولی ریه، از 142 بیمار، 54 نفر سابقه بی حرکتی طولانی مدت یا بستری طی 3 ماه اخیر، 35 نفر سابقه جراحی، 31 نفر سابقه ضربه به اندام تحتانی، 24 نفر سابقه پرفشاری خون،10 نفر مبتلا به بیماریهای انسدادی مزمن ریه، 19 نفر سابقه سیگار کشیدن، 16 نفر سابقه بیماری ایسکمیک قلبی، 11 نفر سابقه دیابت شیرین، 3 نفر سابقه سرطان، 3 نفر سابقه مصرف قرص ضد حاملگی، 2 نفر سندرم آنتی بادی ضد فسفولیپید و 2 نفر چاقی مفرط داشته اند. میزان مرگ و میرکلی در رابطه با ترومبو آمبولی ریه 6/17 % بوده است. نتیجه گیری: نتایج مشخصات بالینی در این مطالعه مشابه با مطالعات دیگر است، به جز تب که به عنوان چهارمین مشخصه بالینی در این بررسی می باشد. در مورد عوامل خطر منجر به ترومبوآمبولی ریه با توجه به شایعترین عامل که بی حرکتی طولانی در این مطالعه است، برای رفع آن می توان اقدامات لازم پیشگیری را در نظر داشت. اسکن خونرسانی و سونوگرافی داپلر تشخیصی بوده است. میزان مرگ و میر در این مطالعه بالا و دو برابر مطالعات دیگر می باشد که قابل اهمیت است.